هفدهمین المپیاد جهانی نجوم و اختر فیزیک در شهر واسوراس کشور برزیل در حالی برگزار شد که تیم پنج‌نفره ایران شامل آریا کرداری، آروین رسول‌زاده، حنانه خرم‌دشتی، محمدمهدی کشاورزی و علی نادری‌لردجانی و به سرپرستی حسین حقی، آرمان وثیق‌زاده و امیرحسین موسوی توانست با کسب پنج مدال طلا به مقام اول جهانی دست یافت.
موفقیت های کم سابقه اخیر تیم های ورزشی و علمی ایرانی در حالی رقم خورد که فضای سیاسی کشور در ماه های اخیر درگیر مسایل رأی اعتماد به وزیران پیشنهادی و طرح برنامه های دولت چهاردهم شد. هرچند که شخص رئیس جمهور بارها در زمان تبلیغات و بعد از انتخابات به موضوع مهاجرت تحصیلی جوانان پرداخته و به لزوم حمایت از نخبگان و جوانان تأکید کرده اند، اما توجه رسانه ها و مسئولین به موفقیت های ورزشی جوانان در مقایسه با موفقیت های علمی جوانان، نگاهی غالب و قابل توجه بوده است!
نگاه و توجه غالب جامعه و رسانه به ورزشکاران در مقایسه با مدال آوران المپیاد های علمی نشان از اهمیت دادن حکمرانان و جامعه به موضوع ورزشی بیشتر از نخبه علمی است و در عمل نیز گام اساسی برای حفظ و نگاهداشت نخبگان علمی به عنوان سرمایه گرانبها در کشور اقدام قانع کننده ای صورت نگرفته است، زیانی که حتی در آینده نزدیک جبران پذیر نخواهد بود.
بررسی اظهارات مسئولین و نتایج آمارهای منتشره در ارتباط با مهاجرت دانش آموزان المپیادی در طول سال های بعد از انقلاب حاوی نتایج خوبی برای ایران نبوده و نیست و موضوع حمایت از نخبگان تنها در حد هشدار و شعار در سطح افکار عمومی باقی مانده است. این در حالیست که بر اساس اطلاعات منتشر شده، ۸۰ درصد رتبه‌های برتر ایران در رشته‌های ریاضی و فیزیک در سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ از کشور مهاجرت کرده‌اند و از این تعداد، به‌طور متوسط 78 درصد نخبگان، دیگر به کشور بازنگشته‌اند. در ارتباط با همین موضوع رییس مرکز پژوهش‌های در آخرین اظهارات خود مجلس گفته است ضرر خروج نخبگان از کشور سه برابر درآمد نفتی کشور است.
بر اساس آنچه که اشاره شد یکی از نیاز های اساسی کشور در این مقطع از تاریخ و شرایط امروز این است که حضور نخبگان و سرمایه‌های انسانی را در عرصه عمومی تقویت کنیم وحفظ و تقویت سرمایه های انسانی را به عنوان اولویت راهگشای مشکلات جامعه در حوزه های مختلف بدانیم و به نظر می رسد برای تحقق حمایت از نخبگان باید گام های جدی برداشت. موضوعی که انتظار میرود در دولت پزشکیان با برنامه عملیاتی و ملموس سرمایه های جامعه علمی و نخبگان را برای ایران حفظ نماید.
عارف گوزلی