شهید ثقه الاسلام تبریزی را در تاریخ مشروطه ایران با عنوان «مشروطه‌خواه اعتدال‌گرا» می شناسند. روحانی اهل تبریز که در فضای دو قطبی شده جامعه آن روز ایران، میانه‌روی و اعتدال در پیش گرفت. روحانی شناخته‌شده تاریخ مشروطه ایران و آذربایجان که قلم بر دست گرفت و سعی داشت تا نظرات متفاوت خود درباره اتفاقات آن روز تبریز و ایران را در آثاری چون «رساله لالان»، «اصول سیاست اسلامیه» و «بالون ملت ایران به کجا می رود» بیان نماید. روحانی مشروطه‌خواهی که عقلانیت را پیشه ساخت و علی‌رغم قرار گرفتن در جبهه مشروطه خواهان و انتقاد از کسانی که رویکرد وطن‌خواهانه مشروطه را مغایر با اسلام‌خواهی می‌پنداشتند ، به انتقاد از رفتارهای تند و رادیکال مشروطه‌خواهان نیز پرداخت و حتی کتابچه‌ای نیز دربارۀ خیانت‌های مشروطه‌خواهان نوشت. روحانی مشروطه‌خواهی که با مشی اعتدالی خود مرکز نقطه ثقل وحدت در آذربایجان و تبریز آن زمان بود. اما آذربایجان و تبریز او را بعد از ورود روس‌ها به تبریز از دست داد، چرا که روس‌ها بعد از ورود به تبریز این روحانی اعتدال‌گرا را تنها به جرم اینکه دستور دفاع در مقابل سپاه روس را داده بود همزمان با روز عاشورا در تبریز به شهادت رساندند.
شهید سیدمحمدعلی آل‌هاشم امام‌جمعه فقید تبریز، از این نظر شباهات زیادی با ثقه الاسلام تبریزی دارد. روحانی شناخته شدۀ تبریز که بعد از انتخاب به عنوان امام‌جمعۀ تبریز، راهی متفاوت در پیش گرفت و روحیۀ اعتدال‌گرایی وی باعث گردید که در بسیاری از امور شهر مورد رجوع شهروندان قرار گیرد. امام‌جمعه‌ای که تئاتر می‌دید و همان اوایل حضورش در تبریز به استادیوم فوتبال رفت و نظاره‌گر بازی تیم فوتبال تراکتور شد. امام‌جمعه‌ای که هم منبری‌ها مشکلاتشان را به او می‌گفتند، هم فوتبالی‌ها، هم خبرنگاران و هم دیگر اقشار جامعه. امام‌جمعه‌ای که هم به حجرۀ طلبه‌های حوزه‌های علمیه رفت و هم به خوابگاه‌های دانشجویی سر زد. امام‌جمعه‌ای که بسیاری از مسائل را که در ظاهر غیرقابل‌حل به نظر می‌رسید، با مردم‌داری و روحیۀ میانه‌روی خود رهبری کرده و به سرانجام نیز رساند.
امام‌جمعه‌ای که راهی کارخانه‌های تبریز می‌شد و در روند تولید قرار می‌گرفت. هنوز از یادمان نرفته که در حضورش در کارخانه تراکتور سازی تبریز، علی رغم کسالتی که داشت، سوار یکی از تراکتورها شد و با مزاح به عکاسان حاضر گفت: «عکس‌های خوب بگیریدها». هنوز یادمان نرفته که به گفته خودش پیامی از بسته بودن نانوایی های شهر دریافت کرده و به همین خاطر خودش به چند نانوایی سر زده تا در صورت صحت این امر، پیگیر آن باشد. هنوز یادمان نرفته که در بحران آب تبریز، از طریق تلفن همراه خودش جوابگوی کسانی بود که به خاطر قطع آب در مشکل بودند و در میان گذاشتن این مشکل با امام جمعۀ شهرشان را تنها راه حل مشکل‌شان می‌دانستند. هنوز از یادمان نرفته که در جایگاه یک شهروند مطالبه‌گر، مسئلۀ ترافیک تبریز را مطرح ساخت و خواستار حل فوری آن شد. هنوز از یادمان نرفته که در جلسه‌ای، با اشاره نزدیکی زمستان سال قبل تبریز، از مسئولین امر خواست که از همین حالا به فکر آلودگی هوای تبریز باشند و به جای مازوت‌سوزی، راهکارهای صحیح مقابلۀ با آن را بیابند. هنوز از یادمان نرفته که با استفاده از تریبون نماز‌جمعه تبریز، مسائل زیست محیطی مانند وضعیت دریاچۀ ارومیه را بارها و بارها پیگیری کرد.
روحانی اعتدال‌گرایی که با حضور در میان مردم و باز بودن در بیت او در بیشتر ساعات روز، آن‌چنان محبوبیتی میان اقشار مختلف مردم با افکار و سبک‌های زندگی مختلف به دست آورد که هنوز هم غیرقابل باور به نظر می‌رسد. محبوبیتی که حتی ثقه‌الاسلام نیز بدان دست نیافته بود و در مواردی مورد هجوم فکری منتقدانش بود. تبریز این بار نیز یک شخصیت تکرار ناشدنی را از دست داد. آیت الله آل هاشم، «امام جمعه تا شنبۀ» تبریزی ها که لقب «پدر معنوی استان» را به حق از هم استانی‌هایش گرفته بود، در سانحۀ هوایی به همراه رئیس جمهور و استاندار آذربایجان شرقی و وزیر امور خارجه کشور به شهادت رسید. نام و یاد این روحانی برجسته و مردمی آذربایجان تا ابد در خاطره ها خواهد ماند، همان‌گونه که نام ثقه‌الاسلام تبریزی بعد از گذشت بیش از یک قرن همچنان باقی است و از او به نیکی یاد می‌شود.