آذرتیتر: یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های کلیه کشورها، رسیدن به خودکفایی در تامین آب و غذا است. ایجاد امنیت غذایی یکی از کلیدی‌ترین معیارهای امنیت ملی هر کشور و تضمین کننده رشد و توسعه پایدار از جنبه‌های مختلف است. با توجه به موقعیت جغرافیایی و اقلیم کشور ایران که با محدودیت جدی آب شیرین مواجه است، استفاده از روش‌های نوین تولید پروتئین به منظور تامین نیازهای کشور بسیار ضروری است.
کاهش جمعیت آبزیان دریایی، افزایش جمعیت کشور و بالا رفتن استانداردهای تغذیه هم مزید بر این علت است. علاوه بر این با توجه به سیاست‌های کلان کشور (سند برنامه ششم توسعه کشور و پیش نویس برنامه هفتم توسعه کشور)، پتانسیل فراوان آب‌های ساحلی ایران و توجه ویژه مقام معظم رهبری به توسعه دریا محور، استفاده از روش پرورش ماهی در قفس جهت تامین پروتئین بدون استفاده از منابع آب شیرین ضروری است.
در طول دو دهه اخیر تلاش‌ها و فعالیت‌های بسیاری در حوزه توسعه پرورش ماهی در قفس صورت پذیرفته است. با وجود تمامی تلاش‌های انجام گرفته، در سالیان اخیر این صنعت به شکل مناسبی توسعه نیافته که یکی از اصلی‌ترین دلایل آن عدم وجود زنجیره ارزش و شکل‌گیری خوشه‌های تولید است.
بر این اساس و با پیگیری‌های انجام گرفته از طرف دفتر برنامه ملی توسعه شهرک های گلخانه ای و شیلاتی، ۱۲ شرکت و مجموعه تاثیرگذار و دارای سابقه طولانی در بخش‌های مختلف این صنعت از جمله تولید تخم چشم زده، نرسری بچه ماهی به عنوان نهاده اولیه تولید، مدیریت بهداشتی، تغذیه‌ای و اجرایی مزارع پرورش ماهی در قفس، مزارع پرورش ماهی در خشکی (به عنوان مزارع پشتیبان و حد واسط)، صادرات و بازرگانی محصولات تولید شده، اتحادیه‌های صیادی و کارخانجات تولید خوراک با الگوگیری از زنجیره های ارزش و تامین درصدد ایجاد یک زنجیره ارزش با ظرفیت تولید هزار و ۵۰۰ تن با استفاده از کلیه فناوری‌های سخت افزاری و نرم‌افزاری کشور با هدف تغییر روند فعلی و تسریع در توسعه صنعت پرورش ماهی در قفس با تأکید بر آب های شمالی کشور برآمدند.
براساس اعلام معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری موضوع این تفاهم، عبارت است از ایجاد زنجیره ارزش پرورش ماهی در قفس به ظرفیت هزار و ۵۰۰ تن در آب‌های شمالی کشور و با پیش‌بینی سرمایه‌گذاری مورد نیاز معادل شش میلیارد و ۲۵۰ میلیون ریال مشتمل بر شش میلیارد و ۲۵۰ میلیون ریال سرمایه ثابت و سه میلیارد ریال سرمایه در گردش.
مهمترین پروژه‌های احصا شده برای ایجاد این زنجیره شامل تکمیل تجهیزات فناورانه مزرعه پرورش ماهی در قفس از قبیل تصویربرداری و نرم افزار مدیریت مزرعه تکمیل تجهیزات و بهینه سازی مزارع حد واسط نظیر سیستم‌های نانو حباب، ازن و فیلتراسیون، ایجاد خط تولید محصولات با ارزش افزوده از ضایعات ماهی برای تامین مواد اولیه خوراک آبزیان، پروژه تولید کنستانتره افزایش ایمنی ماهیان پرورشی با استفاده از گیاهان دارویی به منظور کاهش مصرف آنتی بیوتیک، تکمیل و تجهیز واحد فرآوری از قبیل دستگاه IQF و فرآوری خودکار طراحی و ساخت شناور پشتیبان مزرعه پرورش ماهی در قفس، تکمیل تجهیزات سیستم مداربسته برای واحد تکثیر و نرسری، انجام پروژه به گزینی و تولید تخم چشم زده تری پلویید ایرانی، ایجاد خط تولید خوراک تخصصی بچه ماهیان (Fishmeal)، تامین خودرو تخصصی حمل ماهی زنده و پروژه تولید واکسن تخصصی دریای خزر است.
طی جلسه‌ای با حضور اعضای اصلی زنجیره ارزش و همچنین نادرقلی ابراهیمی، مدیر برنامه ملی توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای و شیلاتی، موافقت‌نامه همکاری مشترک ذینفعان با حدود مسئولیت‌های مشخص از جمله تآمین بچه ماهی، ساخت شناور پشتیبان، تولید خوراک، مزارع حد واسط، مزارع پرورش ماهی در قفس و فرآوری به امضا رسید.
طبق این موافقت‌نامه مقرر شده اعضای زنجیره براساس مسئولیت‌های مشخص شده در آن، ضمن برنامه‌ریزی در جهت ایجاد زنجیره، همکاری لازم را جهت اجرای پروژه‌های فناورانه تعریف شده انجام دهند. دفتر برنامه ملی در این مرحله ضمن بررسی و داوری طرح های پیشنهادی در زنجیره، روش های حمایتی لازم برای تأمین مالی اجرای پروژه ها را تعیین خواهد کرد.
منبع: خبرگزاری ایرنا