آذرتیتر: سرمازدگی یکی از مهمترین عوامل خسارت‌زا در تولید محصولات کشاورزی در کشور بوده و صدمات جبران ناپذیری را به چرخه تولید و اقتصاد کشاورزی وارد می‌نماید. پهنه وسیعی از حاصلخیزترین مناطق تولیدی کشور در معرض این تهدید جدی قرار دارند. از طرفی انرژی خورشیدی در باغ‌ها و گلخانه‌ها جهت تامین انرژی پایدار کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و حفظ محیط زیست، افزایش امنیت انرژی و غذایی و افزایش عملکرد و کیفیت محصولات کشاورزی تاثیر بسزایی داشته است.

بنیامین کلاگر کارشناس ارشد مهندسی مکانیک بیوسیستم-انرژی‌های تجدیدپذیر که این تحقیق در قالب پایان‌نامه وی انجام شده است ضمن بیان مطلب فوق در مورد سرمازدگی درختان و روش‌های مقابله با آن گفت: سرمازدگی درختان زمانی اتفاق می‌افتد که دمای هوا به حدی پایین برسد که رطوبت درون گیاه به صورت یخ منجمد شود و بافت‌های گیاهی دچار آسیب شوند. به منظور جلوگیری از سرمازدگی درختان، روش‌های مختلفی وجود دارد که در این تحقیق یک سامانه خورشیدی استوانه هوای گرم افقی جهت جلوگیری از سرمازدگی درختان پیشنهاد شده است.

وی ادامه داد: استوانه‌ هوای مورد استفاده در این پژوهش جهت هدایت هوای گرم و ذخیره انرژی حرارتی استفاده شده، جنس آن از پلاستیک ضخیم و به رنگ مشکی انتخاب شده است تا بتواند در طول روز حداکثر حرارت را در خود ذخیره کند و در طول شب با انتقال به بیرون مانع از سرمازدگی درختان شود. استوانه انتخاب شده دارای قطر ۱/۵ و طول ۶ متر است.

پژوهشگر دانشگاه ابراز کرد: سامانه پیشنهاد شده در چند روز متوالی ارزیابی گردید. تاثیر متغیرهای مستقل (شدت تابش، سرعت هوا، دمای محیط) بر متغیرهای وابسته مانند دمای استوانه هوا در طول روز که هوای آن گرم می‌شود و در طول شب متغیر مستقل دما و رطوبت نسبی و سرعت باد بوده است که گرما به بیرون منتقل می‌شود، مورد بررسی قرار گرفت.

وی در تشریح نتایج گفت: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که دمای هوای داخل استوانه در طول روز تا ۶۰ درجه گرم می‌شود. گرمای ذخیره شده با این سامانه در طول شب کاهش یافت و بعد از حدود ۷ ساعت با دمای محیط برابر شد؛ از این رو جهت افزایش کارآیی آن لازم بود از گرداورنده حرارتی خورشیدی استفاده شود که قابلیت بیشتری در نگهداری دما داشته باشند.

ضمنا سامانه همراه گرداورنده حرارتی با نرم افزار ترنسیس مدل سازی شده و نتایج آن با نتایج تجربی یکسان بود. گرداورنده حرارتی برای عملکرد و کارایی سامانه در نرم افزار ترنسیس شبیه سازی شده است و به تنهایی در سطح ۱، ۱/۵، ۲ m² وسه دبی مختلف ۰/۲۵، ۰/۵ و ۱ kg/hr ارزیابی گردید و بهترین دبی ۰/۲۵ kg/hr در سطح ۱/۵ m² بوده که در ارزیابی سامانه مورد استفاده قرار گرفته است و نشان داد با اضافه کردن گرداورنده به سامانه دمای استوانه هوا تا ۹۵ درجه سلسیوس افزایش پیدا می‌کند و از ساعت ۴ بعدازظهر دما کاهش پیدا می‌کند تا ساعت ۲۲ شب به حداقل خود و دمای محیط رسیده است.

گفتنی است این پژوهش در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد بنیامین کلاگر با راهنمایی احمد بناکار و مشاوره شیوا گرجیان در دانشکده کشاورزی دانشگاه انجام شد.

منبع: خبرگزاری مهر