تیر ماه سال ۹۴ بود که سعید محدث عضو شورای چهارم شهر تبریز، در صحن شورا پیشنهاد می کند که برای رفع مشکل پارکینگ مسافران تابستانی تبریز، از فضای حیاط مدارس استفاده شود. پیشنهادی که به نظر وارد فاز اجرایی نشد و در حد پیشنهاد باقی ماند. حالا ۸ سال بعد این بار هوشیار، شهردار تبریز در دیدار با مدیرکل جدید آموزش و پرورش استان، پیشنهاد محدث را تکرار کرده است. با این تفاوت که در پیشنهاد هوشیار آمده است که فضای حیاط مدارس بعد از اتمام ساعات آموزشی در مدارس و به عبارت بهتر بعداز ظهرها، کاربری پارکینگ داشته باشد تا به گفته وی هم شاهد کاهش ترافیک در شهر باشیم و هم در کنار آن برای مدارس نیز ایجاد درآمد شود. البته شهردار تبریز در این دیدار پیشنهاد دیگری هم برای تغییر کاربری حیاط مدارس بعد از اتمام کلاس های درس داشته و آن اجاره حیاط مدارس برای برپایی بازارچه های موقت است که گزارش سخنان شهردار در این دیدار در رسانه های استان به تاریخ ۷ شهریور ۱۴۰۲ انتشار یافته است.

البته چنین نگاه تجاری به فضای مدارس ساخته ذهن شهردار تبریز و سعید محدث نیست چرا که این موضوع حداقل از سال ۹۳ در سطح کشور مطرح شده است. با این تفاوت که در سال ۹۳ مدیر کل آموزش و پرورش وقت خراسان رضوی چنین پیشنهادی را به شهرداری مشهد داده و خواستار استفاده از فضای خالی حیاط مدارس برای پارک خودرو در برخی ساعات و ایام خاص شده است. از آن سال تا به امروز بحث استفاده تجاری از حیاط مدارس در شهرهایی چون تهران، قم، فردیس، اصفهان، مشهد، سنندج، اهواز و قزوین مطرح شده است. حتی کار به جایی کشیده که برای این کار در روزنامه ها آگهی مزایده عمومی نیز به چاپ رسانده اند.

واقعیت این است که چنین پیشنهادی حاکی از آگاهی و علم شهردار به وضعیت مالی مدارس است و ایشان نیز به خوبی می دانند که مدارس برای اداره خود مجبور به همیاری مالی والدین و شاید کسب درآمد هم باشند. هر چند در همه کشورهای جهان این دولت ها هستند که موظف به تامین هزینه های مدارس می باشند با این حال و به دلیل مشکلات مالی موجود در کشور و همچنین صرف ۹۵ درصد از بودجه آموزش و پرورش برای حقوق کارکنان این سازمان عریض و طویل، مدارس و مدیران آن برای حل مشکلات مالی و هزینه های جاری مدرسه مجبور به درخواست کمک از والدین و شاید کسب درآمد از فضای آموزشی مدرسه هم بشوند. با توجه به چنین شرایطی آیا رواست که شهرداری برای حل مشکلات مربوط به حوزه شهر و به بهانه درآمد زایی برای مدارس وارد حریم مدرسه بشود؟ مدیریت شهری که وظیفه دارد مشکلات شهر را در فضای عمومی شهر حل کند چرا از دیوار کوتاه مدرسه بالا رفته و با هدف حل مسئله شهری، قصد ورود به مدارس را دارد؟ آیا مدیران شهر و در راس آن شهردار می داند که چنین نگاهی به حریم مقدس مدرسه، چه پیامدهای منفی کوتاه مدت و بلند مدتی می تواند داشته باشد؟ چیزی که مشخص است اجرایی کردن چنین پیشنهادی باعث آلودگی فضای معنوی مدرسه و فضای فیزیکی آن خواهد شد. این که پیشنهاد بدهند در حیاط مدارس بازارچه های موقت برپا شود مگر چیزی جز تکثیر گجیل است؟ شاید شهردار فعلی شنیده باشند که در زمان شهرداران قبلی می خواستند مشکل گجیل و تبعات منفی آن را در شهر حل کنند ولی امروز هم گجیل پابرجاست و هم باغ گلستان را در سیطره خود گرفته است. اصلا چرا باید چنین نگاهی به فضای مدرسه داشت؟ مدرسه و تمام فضای آن از کلاس های درس گرفته تا حیاط مدرسه، مکانی معنوی، اجتماعی و مقدس است و نمی توان در مکانی که کارکرد آن صرفا برای کنش های اخلاقی و انسانی است، چنین پیشنهاداتی برای درآمدزایی داد.

حال اگر هم با قبول شرایط حاکم بر جامعه مجبور باشیم که از فضای مدارس در ساعات غیرآموزشی کسب درآمد هم کنیم به نظر نیازی به قبول چنین پیشنهاداتی نیست. پیشنهاداتی که قبلا در شهرهای دیگر مطرح و اجرایی شده و در صورت موفقیت طرح نیازی به اجرای آن به صورت پایلوت نبود. آموزش و پرورش می تواند با آزمودن راه های دیگر و تن ندادن به چنین پیشنهاداتی و حفظ فضای مدرسه و حریم آن هم قدری از مشکلات مدارس را بکاهد. دیوار مدرسه آنقدرها هم کوتاه نیست و می توان با حفظ حریم مدرسه، با برپایی کلاس های آموزشی فوق برنامه در ساعات غیر درسی و تشویق دانش آموزان و معلمان مدارس برای برگزاری کلاس های فوق برنامه خود در محیط مدرسه، اجاره حیاط مدارس برای نوجوانان و جوانان محل برای انجام ورزش هایی چون فوتبال و حتی برگزاری نمایشگاه های فرهنگی و آموزشی در حتی ساعات آموزشی قدری از مشکلات مالی مدارس را حل نمود. البته آموزش و پرورش می تواند با بهره گیری از پتانسیل انجمن اولیا و مربیان و همچنین مشاوره با متخصصین امر، راه هایی دیگر برای کسب درآمد به دست آورد تا نگذارد که حیاط مدارسش تبدیل به پارکینگ و بازارچه شهرداری شود و «هوشیار» هم شهردار تبریز باشد!