فاطمه شکراله زاده -به گزارش خبرنگار آذرتیتر،  منطقه قره داغ شامل شهرستانهای اهر،هوراند،کلیبر،خداآفرین،ورزقان وبهشت گمشده جنگلهای ایران می باشد. ناحیه ای کوهستانی وسیع درشمالغرب کشوروشمال استان آذربایجان شرقی،این منطقه بکروطبیعی ازشمال باکوه قوشاداغ درجنوب اهرتا رودارس و ازشرق مشكین شهرومغان ازجنوب شهرستان سراب،و ازغرب تبریزوشهرستان مرندهمسایه می باشد. درسال۱۹۷۶،یونسکو۷۲٬۴۶۰هکتارازاراضی این منطقه رابعنوان ذخیره گاه زیست کره ثبت کرد. علاوه بر جلوه های  طبیعی جای جای این سرزمین زیبا،پرازآثار و ابنیه های تاریخی وقلعه های باستانی است و کشفیات ۷هزارساله، تمدن شهرنشینی قدمت کهن آن را نمایان می کند.

گذشته از وصف شکوه و زیبایی منطقه  قره داغ،  آنچه در  حوزه  اقتصاد ی اهمیت دارد این است که اکثر کشورها به اهمیت گردشگری پی برده و از این صنعت پرسود بهره های کلان می برند . منطقه قره داغ علی رغم اینکه نگین سرسبز آذربایجان است، از لحاظ امکانات و زیرساخت های گردشگری با کمبود و بی مهری های زیادی   مواجه است در این میان اما نکته دلگرم کننده این است که در کنار تمام امکانات کم، برخی از جوانان این منطقه با تلاش های شخصی و خودجوش سعی می کنند  تا امکانات و زیرساخت ها ی گردشگری  و بوم گردی در منطقه را در وسع خود ایجاد نمایند . یکی از  این گروه  تلاشگران و کارآفرینان حوزه گردشگری منطقه،  متولیان و سازندگان کمپ گردشکری “دیوری” یا همان  کمپ گردشگری “بام کلیبر“ است، رضا و خدایار والائی و حیدر میرزاده  گروه سه نفری  از جوانان متخصص و متعهد این خطه  از سرزمین که با هزینه شخصی و تلاش های فراوان گامی در آبادانی آن برداشته اند، چندی پیش در محل اجراي اين پروژه ، مهمان  این گروه شده و پای صحبت این عزیزان نشستیم که شرح آن را در ذیل می خوانید.

کلیبر از لحاظ امکانات گردشگری کم برخوردار است

حيدر میرزاده در مورد امکانات رفاهی و گردشگری شهرستان کلیبر می گوید؛ با وجود اینکه کلیبر نگین سرسبز آذربایجان است اما به لحاظ امکانات گردشگری  با مشکلات بسیاری مواجه  است و از لحاظ زیرساختی نیز در این باره کمبودهای زیادی دارد. وی با اشاره به لزوم  برگزاری  انواع جشنواره های مختلف در حوزه گردشگری و اقامتي ،برگزاری نمایشگاه محصولات و سوغات بومی و محلی  برای رونق صنعت گردشگری در این منطقه می افزاید ،ایجاد زیرساخت ها در صنعت گردشگری همت عمومی مردم و حمایت جدی دولت را می طلبد.

میرزاده  می افزاید،   به عنوان مثال امسال جشنواره زغال اخته  در مکانی کوچک و دور از دسترس برگزار شد که تنها بومیان منطقه به آنجا آشنایی دارند در حالی که جشنواره ای که در آن محصول محلی ارائه می شود باید بازدید کننده غیر محلی و گردشگر از آن استقبال کند و بازدید فرد بومی از محصول خودش معنایی ندارد.

آغازگر گامی نو در گردشگری  بودیم

این کارآفرین،با بیان اینکه طرح این مجموعه، جزو اولین طرح های گردشگری از این دست در منطقه بود می افزاید،  زمانی که ما برای احداث این مجموعه تصمیم گرفتیم طرح کاملا  الگو و تک بود و در سال ۹۴ که  طرح های اولیه این مجموعه ریخته می شد در منطقه طرح های مشابه آن نبود بطوریکه بابایی فرماندار وقت کلیبر به ما گفت، بهتر است خود شما بعنوان نقطه شروع، چنین پروژه ای را اجرائی کنید  و به اتمام برسانید و به عنوان الگو و عامل تحرکی در این زمینه باشد.وی ادامه می دهد،  این طرح در شورای برنامه ریزی بررسی شده ودر  میان ۲۱۷ طرح از نظر اشتغال و سرمایه گزاری به عنوان طرح نهم انتخاب شده  و مانند یک طرح ملی امتیاز دهی شده است.

خدایار والایی دیگرشریک مجموعه  گردشگری بام کلیبر ، در خصوص زمان شروع احداث پروژه می گوید از سال  ۹۵ جهت احداث این کمپ گردشگری تصمیم گیری و برای دریافت مجوزهای لازم اقدام کردیم و از  اواخر سال ۹۶ کلنگ زنی و عملیات اجرائی پروژه آغاز شد و  هم اکنون این مجموعه در زمینی به مساحت یک هکتار، در حال احداث است. و در حال حاضر  با تلاش و برنامه ریزی، فاز اول پروژه را تا ۹۰ درصد اجرائی کرده ایم.

چشم انداز منحصر بفرد بام کلیبر

والائی در خصوص علت  نامگذاری این کمپ به نام “دیوری“می گوید؛ زمانی که از این کمپ منظره  روبرو را نگاه می کنید آنچه می بینید کوه زیبای  دیوری است که  چون تابلو فرشی چشم نواز در جلوی چشمان بیننده    گسترده شده  است و از دیگر سو “دیوری” نامی  مختص کلیبر است،  وی ادامه می دهد؛ از ابتدا قصد داشتیم نام“بام کلیبر“ را برای اینجا انتخاب کنیم چون دقیقا بر بالای شهر کلیبر قرار گرفته و منظره پایین این کمپ نیز شهر زیبای کلیبر است. وی در رابطه با مکان یابی و  منظره زیبای این کمپ می گوید؛  زمانیکه دکتر رحمتی سرپرست استانداری وقت از مراحل اجرائی این طرح بازدید می کرد گفت؛ در “هیچ جای آذربایجان چنین منظره ای ندیده ام“.

کاربری سازه های کمپ بام کلیبر چند منظوره است

حیدر میرزاده در خصوص سازه ها و کاربری آنها می گوید؛در طراحی مجموعه کمپ گردشگری دیوری تالار پذیرائی ، آلاچیق ها، هتل، رستوران سنتی و سوئیت آپارتمان های ویلائی در حدود ۳۰ و ۴۰ متری،  نمایشگاه محصولات محلی و پارکینگ در نظر گرفته شده است. وی در خصوص ویژگی های این مجموعه ادامه می دهد تالار پذایرایی این مجموعه بصورت چند منظوره طراحی شده است،  بطوریکه می توان هر نوع مراسمی از جشن عروسی گرفته تا جشنواره و جشنواره های مختلف را در اینجا برگزار کرد. وی در بیان سایر مشخصات تالار پذیرائی ادامه می دهد؛ این تالار با گنجایش ۸۰۰ نفر در زمینی به مساحت ۶۰۰ متر پی ریزی شده است وی در مورد  گنجایش ظرفیت این مجموعه نیز گفت در زمان برگزاری مراسم می توان حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ نفر را در محوطه جای داد و در اجرای جشنواره هایی  چون زغال اخته و غیره از این مکان به نحو احسن بهره برد.

طراحی و ساخت آلاچیق های این مجموعه در نوع خود بی همتاست

میرزاده، در خصوص آلاچیق های چند منظوره این کمپ نیز می گوید؛ آلاچیق های ما بصورت کاملا مطالعه شده وعلمی و مهندسی طراحی و اجرا شده است و در ساخت آنها ویژگی هایی چون شرایط آب و هوایی و کوهستانی بودن منطقه و تغییرات فصول لحاظ شده است و شاید بتوان به جرات گفت، نمونه دیگری از این دست در کشور وجود ندارد، پنجره و نمای آلاچیق  ها به سمت کوه زیبای دیوری است و داخل آن به صورت سنتی و گلی  طراحی شده است و یک خانواده ۳-۴ نفری به مدت یک هفته تا ۱۰ روز می تواند در آن سکونت کند و بر خلاف آلاچیق های مشابه در سایر کمپ ها که با استفاده از چند ستون فلزی و یونولیت ساخته شده اند آلاچیق های این مجموعه با کاربرد مصالح ساختمانی و محکم طراحی شده اند و برای اسکان شبانه نیز کاملا مناسب هستند و حتی در زمان بحران ها و حوادث طبیعی می توان بعنوان سکونت گاه نیز ازآن استفاده کرد و حدود ۵۰ خانوار را می توان در این محوطه اسکان داد.

 وی در خصوص طراحی پارکینگ نیز می گوید تجربه نشان داده است نبود پارکینگ مهمانان را به زحمت می اندازد لذا برای رفاه حال مهمانان در این مجموعه برای حدود ۱۰۰ ماشین محل پارکینگ احداث شده است که البته در مواقع ضروری  از حاشیه خیابان نیز می توان بعنوان پارکینگ استفاده کرد.

تاثیر نامطلوب تورم بر روند اجرای پروژه

میرزاده در مورد مشکلات اجرائی پروژه می افزاید،  زمانی که در بهمن ماه سال ۹۶ کلنگ زنی کردیم پیش بینی ما این بود که در مدت زمان یک سال مجموعه را به مرحله بهره برداری برسانیم اما تقریبا همزمان با کلید خوردن  کار ما، هم مسایل و مشکلات ناشی از  تورم شروع شد و معادلات  مالی ما را برهم زد،  بطوریکه که حتی برای خرید یک عدد پیچ باید تا ۵ برابر بیشتر هزینه پرداخت می کردیم  و در کنار تورم شدید مشکل دیگری که گریبانگیر ما شد این بود که  هیچگونه وامی به ما تعلق نگرفت و  ما مجبور شدیم پروژه را به چند فاز اجرائی تقسیم کنیم و در حال حاضرتنها با هزینه کرد شخصی و بدون بهرهمندی از هیچ وام یا تسهیلات دولتی ، فاز اول را تا ۹۰ درصد به اتمام رسانده ایم.

وام با درصد بالا یعنی شکست قبل از شروع کار

وی با  انتقاد از روال کار بانک ها ادامه می دهد؛  با توجه به اینکه زمین تخصیص یافته و مجوز ارائه شده برای این کمپ در محدوده شهر کلیبر قرار گرفت نتوانستیم  از وام های تنفس دار روستایی و گردشگری بهره ببریم و لذا برای دریافت تسهیلات به یکی از بانکهای خصوصی معرفی شدیم که آن بانک نیز بعنوان وثیقه سند شهری از تبریز از ما درخواست کرد و این در حالی است که ما ساکن کلیبر هستیم و سند شهری در تبریز نداریم و در واقع با تعریف شرایط سخت به نوعی اعلام کرد که قصد ارائه وام به ما را ندارد وی در ادامه ضمن اظهار گله مندی خود از روال مشکل آفرین بانکها  و عدم حمایت کافی از کارآفرینی و گردشگری می افزاید،  زمانی که یک کارآفرین جوان می خواهد کاری را شروع کند اگر دو میلیارد وثیقه ملکی داشته باشد و ۵ ضامن کارمند که دیگر مشکلی ندارد این در حالی است که سند خود ما بعنوان سند بانکی امکان پذیرش دارد و در طول یکسال گذشته هم یک میلیارد برای این مجموعه هزینه شده و به نوعی ارزش افزوده برای اینجا داشته است و حال آنکه بانک سند خود ما را هم بعنوان وثیقه نمی پذیرد وی در ادامه می گوید؛ بانک برای یک میلیارد وام ۲ میلیارد  تومان سند شهری از تبریز می خواهد و سند شهری کلیبر را هم به بهانه اینکه جمعیت  این شهر  زیر ۱۰۰۰۰ نفر است بعنوان سند شهری نمی پذیرد وی می افزاید؛وقتی  یک کارآفرین با ۱۸ درصد وام کاری را شروع می کند در واقع شروع نکرده شکست خورده است چون قبل از سودآوری باید هزینه های بانک را بپردازد.

دولت باید از کارآفرینی حمایت جدی کند

وی در مورد لزوم حمایت دولت از کارآفرینان می گوید؛ دولت باید از کارآفرینی حمایت کند چون نتیجه کار کارآفرین را فرزندان این مرز و بوم خواهند دید و فرزندان خانواده ها و سرپرستان خانواده ها در آن مشغول به کار خواهند شد و هم اینکه با پذیرایی مناسب از گردشگر هم رونق گردشگری و کسب و کار در منطقه را سبب می شود و موجب آبادانی منطقه می گردد  و از طرفی با پذیرایی مناسب از گردشگران، خاطره ای ماندگار برای صنعت گردشگری رقم می خورد.انتظار می رفت  در خصوص دریافت وام و تسهیلات کم بهره ما را حمایت کنند در حالیکه  هیچگونه حمایتی شامل پروژه  ما نشد و حتی بانک ها حاضر  به تامین ۱۰۰ میلیون تومان وام نیز برای ما نشدند.

برای ۲۰ نفر اشتغال زایی کرده ایم

مدیر عامل مجموعه گردشگری بام  کلیبر، با اشاره به هزینه کرد شخصی در این پروژه می افزاید،  کلیه اعتبارات این مجموعه را از محل درآمد شخصی هزینه کرده و هیچگونه وام و کمک دولتی یا غیر دولتی دریافت نکرده ایم و کاملا مصمم هستیم که پروژه را به پایان برسانیم چون در حال حاضر بطور مستقیم برای ۲۰ نفر ایجاد کار شده است و چنانچه فاز اول طرح که شامل آلاچیق ها و رستوران است بهره برداری شود حداقل برای ۱۰  نفر اشتغال زایی خواهد شد. این درحالی است که  هيچگونه تسهيلات كم بهره و حمايتي شامل حال ما نشد و در خصوص اختصاص وام ۱۸ درصد می گوید تخصیص چنین وامی در واقع شکست پیش از شروع است چون قبل از اینکه به مرحله سودآوری برسیم باید هزینه به بانک پرداخت کنیم و درواقع قبل از شروع شکست می خوریم.

برای تجهیز جهت بهره برداری  فاز اول تسهیلات و وام دولتی مورد نیاز است

وی می گوید، در حال حاضر فاز اول را تقریبا به اتمام رسانده ایم و برای تجهیز آن به شدت کمبود مالی داریم چون ما با هزینه شخصی اقدام به احداث این مجموعه کرده ایم  و تقریبا توان مالی ما به انتها رسیده و شدیدا به تسهیلات دولتی نیاز داریم بخصوص برای ما که با هزینه شخصی کار کردیم تورم اخیر و افزایش شدید قیمت مصالح کاملا تاثیرگزار بوده است

سخن پایانی

گروه کارآفرینان مجموعه گردشگری  بام  کلیبر  ، از پیگیری ها ی  خدابخش  فرماندار شهرستان کلیبر در اخذ مجوز ها و واگذاری زمین لازم برای احداث  این مجموعه گردشگری تشکر نمودند و  در خصوص اقبال عمومی این طرح تاکید داشتند  به خاطر منظره بی نظیر و مکان یابی علمی و طراحی مهندسی و نیز بدین دلیل که این منطقه از کمبود امکانات گردشگری رنج می برد امیدواریم اقبال مردمی خوبی صورت گیرد و از مسئولین نیز درخواست داریم در اجرا و اتمام این طرح که مطمئنا در آبادانی منطقه و اشتغال زایی تاثیر بسزایی خواهد داشت حمایت های لازم را در زمینه های مختلف بخصوص دریافت وام و تسهیلات حمایتی انجام  دهند تا فاز اول را بتوانیم تجهیز و  به بهره برداری برسانیم .